Köşe Yazıları

“Orta Koridor” Türkiye’nin Dünya Barışına Hediyesidir

“Orta Koridor” Türkiye’nin Dünya Barışına Hediyesidir

Mevcut uluslararası siyaset Ukrayna ve Filistin'deki küresel çatışmalara çözüm üretmekten uzaklaştıkca uluslararası güvensizlik küresel ticarette dengesiz dalgalanmalara yol açıyor. Uluslararası siyaset ise

giderek daha fazla korku ikliminin kontrolüne giriyor. Kızıldeniz ve Karadeniz’deki tıkanma sonrası dünya ticareti güvenli güzergah konumundaki Hazar Geçişli - Kafkasya - Anadolu Koridoru'nun belirgin bir şekilde öne çıkmasını sağladı.

 

Orta Koridor olarak adlandırılan ve Türkiye’yi güvenlik köprüsü konumuna getiren güzergah  Kafkaslar üzerinden Hazar Denizi’ni aşıp, Turan ülkeleri üzerinden Çin’e ulaşarak tarihi İpek Yolu güzergahı ile büyük ölçüde örtüşüyor. Çin - Avrupa ticareti için önem arzeden güvenli yeni rota,  güzergah ülkelerine önemli potansiyeller sunmaktadır. Çin’den Avrupa’ya yılda yaklaşık 10 milyon konteynerin yüzde 96’sı deniz yolu ile, yüzde 4’ü ise Kuzey Koridoru olarak adlandıTrans-Sibirya hattı üzerinden sevk edildiği düşünüldüğünde, Türkiye üzerinden geçen Orta Koridor daha da önem kazanmaktadır.

 

Orta ve Kuzey Koridor arasında rekabet yaşanabileceği düşünülse de, orta hattın kuzeyden 2 bin kilometre kısa olması böyle bir çekişmeye bile meydan vermeyecektir. Orta Koridorun kara nakliyatında 5 gün ve deniz taşımacılığında 15 gün daha avantajlı olması önemini daha da artırmaktadır.

     

Yeni stratejik hesaplarda Türkiye her yönü ile kilit bir ülkedir. Asya ülkele-riyle ekonomik işbirliğini derinleştirmeyi, çeşitlendirmeyi ve siyasi diyaloğu ilerletmeyi hedefleyen Türkiye’de yeniden kurgulanan ticari  güzergahlar Türkiye’ye yeni imkanlar sunmaktadır. Sıkça dillendirilen Türkiye Yüzyılı Vizyonu da Asya’ya dönüşü içermektedir. Türkiye Orta koridorda merkezi ve kilit ülke konumundadır.

 

Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu’nun faaliyette olması orta koridorun tamamlanan bölümü olarak ortaya çıkmıştır. Hattın Afganis- tan bağlantısı olan Lapis Lazuli bölümünün konuşulması, Orta koridorun ehemniyetli bir proje olduğunu gösterir. Koridor aktif hale geldiğinde ticaretini  üçe katlayacak olan Türkiye’nin ulaşım sürelerini de kısaltacağı kesindir.  Bu koridorda taşınan yüklerin hacmi ilk etapta 3 milyona, ileride ise 10 milyon tona çıkması beklenmektedir. Ticari hareketliliğin bölge ülkelerine fayda sağlaması amaçlanmaktadır.

 

Zengezur Koridoru'nun açılması ile Orta Koridor daha iyi farkedilecektir. Ermenistan siyase tinin ağız değiştirmesi de koridorun önemine verilen önemli bir destektir. Kesintisiz demir yolu hattı ve düzenli karayolu bağlantı sından güzergah ülkelerinin tamamının faydalanacak olması hattı, Asya - Avrupa arasındaki önemli bir ticari atardamar konumuna getirecektir. 

 

Ülkelerarası değişik gümrük mevzuatları, bürokrasi kültürleri, ro-ro çalışmalarının olmaması ve koordinasyon eksiklikleri farkedilse de, mevcut konjonktür hattı imkansız kılmaktadır. Türk Devletleri Teşkilatı üyelerine Türkiye üzerinden sağlanacak banka, ticaret, yönetim billimleri Dünya Bankası ve OECD gibi kuruluşlar tarafından da desteklendiğinde, çikabilecek sorunlar kolayca aşılacaktır.  Avrupa Birliği de Küre sel Geçit Projesi kapsamında Orta Koridor ile ilgilenmektedir.

 

Küresel ticaretin paradigmaları hızla değişmektedir. Güvenlik politikaları ticaret rotalarını koruyacağım diyerek kontrol etmektedir. Türkiye  coğrafik, askeri ve stratejik hamleleri ile Çin, Avrupa ve ticari paydaşlara önemli bir imkan sunmaktadır. Orta Koridor stratejisi  aynı zamanda bir mede niyet ve kültür köprüsüdür. Rusya-Ukrayna savaşı Kuzey Koridoru'nun %50'ye varan kapasite kaybetmesinin en önemli sebebidir. Kızıldeniz'deki saldırılar, İsrail'deki çatışmalar ve Süveyş Kanalı'nda tehlikeler güney hattının güvenliğini belirsiz kılmaktadır. Basra’dan Anadolu’ya uzanan Kalkınma Yolu Projesinin de orta koridora bağlana cak olması ise, Asya - Avrupa arası ticaretin de sigortası olacaktır.

 

Türkiye coğrafyası, tarihi, kültürü, vizyonu ve askeri gücü ile  insanlığa herkesin kazana cağı paha biçilmez bir “Orta Koridor” hediyesi sunmaktadır.

Diğer Haberler