2010 - Münih - Konferans
Dr. Latif Çelik: “Birinci Dünya Savaşı Öncesi Osmanlı Fiilen Almanların Kontrolündeydi”
Almanya merkezli IKG Enstitüsü Başkanı Dr. Latif Çelik, Münih’te yaptığı konusmada, Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı öncesi siyasi ve askeri yapısına dair dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Türk-Alman ilişkileri üzerine uzun yıllardır çalışmalar yürüten Dr. Çelik, 1914 öncesinde Osmanlı’nın içten içe çökmekte olduğunu ve bu dönemde Alman etkisinin giderek arttığını vurguladı.
Dr. Çelik’e göre, 19. asır sonlarında mali iflasını açıklayan Osmanlı Devleti, sadece ekonomik olarak değil, ahlaki açıdan da büyük bir çöküş sürecine girmişti. Özellikle bürokraside yaygınlaşan adam kayırma, yolsuzluk, dalkavukluk ve sahtekârlık gibi hastalıklar, devletin işleyişini ciddi biçimde sekteye uğratmıştı. Bu ortamda Osmanlı idaresi, giderek artan Alman etkisine karşı herhangi bir direnç gösteremedi. Almanya’dan gelen askeri ve teknik uzmanlar Osmanlı yönetimi üzerinde büyük bir nüfuz kurarken, Osmanlı yöneticileri günübirlik politikalarla devleti yönetmeye çalıştı.
Dönemin İstanbul’unun siyasi yozlaşmanın merkezi haline geldiğini belirten Dr. Çelik, bazı Osmanlı siyasetçilerinin kendi padişahlarını tahttan indirmek için Alman İmparatoru II. Wilhelm’e başvurduğunu dile getirdi. Bu durumun, devlet adamlarının ne denli onur ve sorumluluk duygusundan uzaklaştığını açıkça ortaya koyduğunu vurguladı.
Dr. Çelik, Osmanlı'nın sözde müttefiki olan Almanya’nın da kendi çıkarlarını ön planda tuttuğunu ve hatta Türkiye aleyhine gizli görüşmeler yürüttüğünü iddia etti. “O dönemde Almanlar, B planlarını Ruslarla yapıyor, Osmanlı’yı yalnızca kendi stratejik çıkarları doğrultusunda destekliyordu. Bu tür gerçekler, ilerleyen yıllarda tarihçilerin çalışmalarıyla daha net biçimde ortaya konacaktır,” ifadelerini kullandı.
Ayrıca Osmanlı’nın askeri ve siyasi elitinin, yaklaşan büyük savaş öncesinde ciddi bir strateji geliştirmediğini vurgulayan Çelik, Balkan Savaşları'nın ardından İngiltere, Fransa ve Rusya’nın artık Osmanlı’yı ciddiye almadığını ve bu üç ülkenin Türkiye’yi paylaşma planlarını açıkça tartışabildiğini söyledi.
Dr. Latif Çelik’in bu açıklamaları, Osmanlı’nın çöküş sürecine dair hem içeriden hem dışarıdan bakış sağlayarak, Türk-Alman ilişkilerinin tarihsel arka planını daha iyi anlamaya yardımcı oluyor.
